وقف یکی از برترین مصادیق احسان

 وقف یکی از برترین مصادیق احسان و نیکوکاری است که در سامان دهی زندگی فردی و اجتماعی نقش فراوانی دارد. این سنت حسنه که از پیامبر و ائمه برای ما به یادگار مانده است، از عوامل اثرگذار شکوفایی تمدن و پیشرفت در عرصه های گوناگون جوامع اسلامی به شمار می رود. ازاین رو وقف می تواند در جنبه های گوناگون حیات اجتماعی و فردی انسان مانند فرهنگ، اقتصاد و دیگر عرصه ها، نقش سازنده ای داشته باشد.
وقف در لغت به معنای توقف و درنگ کردن است و در اصطلاح فقها، عبارت از عقدی است که ثمره آن، حبس اصل و تسبیل منافع است؛ یعنی صرف کردن مال در جهتی که واقف تعیین کرده است. به بیان روشن تر، وقف مقدار مالی است که فرد یا افرادی با اختیار خود از مالکیت خود خارج می کنند تا مورد استفاده عموم قرار بگیرد و منافع آن در راه تأمین نیازمندی های مردم مصرف شود.
 آثار معنوی و تربیتی وقف شامل تزکیه نفس، احساس مسئولیت در برابر دیگران، تقویت روح برادری و مواسات می باشد. همچنین از آثار اقتصادی وقف ابدی کردن مالکیت، رفع فقر و از بین بردن فاصله طبقاتی و نیز تحقق عدالت اجتماعی را می توان برشمرد.
در سوره آل عمران نیز آمده است «لنْ تنالوا الْبرّ حتّی تنْفقوا ممّا تحبّون و ما تنْفقوا منْ شی ءٍ فإنّ اللّه به علیمٌ؛ هرگز به نیکوکاری نخواهید رسید تا از آنچه دوست دارید، انفاق کنید و از هرچه انفاق کنید، قطعاً خدا بدان داناست»
سابقة نامگذاری یک روز در سال با نام وقف به سال‌های اولیه انقلاب برمی‌گردد که نمایندگان امام خمینی (ره) در سازمان اوقاف و امور خیریه دهه آخر صفر را به نام دهة وقف نامیدند. علت آن هم این بود که بیشترین درآمد موقوفات در ایران طبق نیات واقفین باید صرف عزاداری سیدالشهداء(ع) شود.سازمان اوقاف با اعزام روحانیون و مبلغان به سراسر کشور در این دهه ضمن اجرای نیات واقفان و تعظیم شعائر حسینی، سعی در معرفی سنت وقف و تشویق مردم به مشارکت در امور خیر داشت. در دهة هفتاد مدیران سازمان اوقاف و امور خیریه سعی نمودند روز خاصی را در تقویم رسمی‌کشور به نام روز وقف به ثبت برسانند
 وقف اگرچه یک نهاد بشری و همزاد انسان است و سابقه آن به لحاظ وجود حسّ خیرخواهی و نوع دوستی در ذات انسان به درازای تاریخ زندگی و قدمت بشر است، ولی وقف اسلامی در قالب جدید خود که توأم با تنوع، پایداری، هدفمندی و آرمانگرایی دینی است توسط پیامبر گرامی‌اسلام پایه‌گذاری شده است.
حضرت علی(علیه السلام) در وقف‌نامة خود که حاوی نکات بسیار مهمی‌است از آن جمله اینکه این اموال نباید به کسی بخشیده شود و یا به ارث برده شود و یا فروخته شود و همه این امور در موقوفات ممنوع است پایه گذار شیوه وقفنامه نویسی است. در این وقفنامه فرزندش امام حسن مجتبی(ع) را متولی موقوفات خود قرار داده است.
 منابع سایت حوزه / خبرگزاری شبستان